Onder de warme gloed van de zon vullen je longen zich met de frisse berglucht. Je sluit je ogen en de lichte geur van dennennaalden en het dauw, dat zich ‘s morgens gevormd heeft op het gras van de bergweide, tovert een glimlach op je gezicht. Je bent ontspannen, je krijgt nieuwe ideeën en je voelt de energie door je lijf stromen. Waarom zijn de bergen goed voor je gezondheid?
Voor mensen die in de bergen wonen, of vakantie vieren in de bergen, is dit zeer waarschijnlijk een herkenbaar scenario; de bergen zijn simpelweg een bijzonder gezonde omgeving! Het is natuurlijk van oudsher bekend dat de bergen goed zijn voor je gezondheid, maar waarom is dat nou eigenlijk zo? We weten dat het iets met de hoogte te maken heeft, maar wat doet dit dan met je lijf? We hebben de vijf redenen, waarom de bergen je gezondheid een boost geven, voor je op een rij gezet.
1. De hoogte stimuleert gewichtsverlies
Sinds 1920 hebben onderzoekers al het vermoeden gehad dat grote hoogtes leiden tot gewichtsverlies. Bergbeklimmers ondervonden dat ze op grote hoogtes veel meer calorieën moesten consumeren om hun gewicht op peil te houden, dan wanneer zij op lagere niveaus aan het klimmen waren. Recentere onderzoeken hebben aangetoond aan dat deze theorie zeker geen fabeltje is.
Wetenschappelijk bewezen
Een onderzoek[i] dat is uitgevoerd in 2013 heeft een sterke relatie tussen zwaarlijvigheid en hoogte geïdentificeerd binnen de VS. De kans dat een Amerikaan, die op zeeniveau woont, obesitas heeft blijkt 4 tot 5 keer waarschijnlijker, dan iemand, die op grote hoogte in Colorado woont.
Bron: cdc.gov/diabetes
Bron: united-states-map.com
Daarnaast is uit een ander onderzoek gebleken dat je niet perse in de bergen hoeft te wonen om af te vallen[ii]. Na 20 mannen met overgewicht de bergen in gestuurd te hebben en ze zoveel te laten eten als ze wilden, zonder dat ze aan enige vorm van sport deden, waren ze na een week daadwerkelijk 1,5 kilo afgevallen. Een maand nadat ze terug waren gekeerd naar de lager gelegen gebieden waren ze nog steeds 1 kilo lichter. Het effect bleek te zijn gelegen in het feit dat de mannen meer calorieën hadden verbrand op die hoogte, gecombineerd met het feit dat ze minder honger hadden door verhoogde niveaus van het zogeheten leptin hormoon.
2. Kleinere kans op hartziekten
Leven in de bergen vermindert de kans dat je overlijdt aan hartkwalen. Onderzoek[iii] heeft uitgewezen dat de lagere niveaus van zuurstof bepaalde genen activeren. Verwacht wordt dat die genen de manier waarop de spieren in het hart functioneren, kunnen doen veranderen. Ook kunnen deze genen nieuwe bloedvaten aanmaken, waardoor er meer bloed door kan stromen richting het hart
3. Gezondheid in de bergen: vermindering van stress
Wie ooit in de bergen de vakantie heeft doorgebracht zal hoogstwaarschijnlijk het gevoel van algehele ontspanning kunnen beamen. Actief bezig zijn in de natuur blijkt een positief psychologisch effect te hebben. Je wordt meer ontspannen, voelt je levendiger en hebt minder last van negativisme en vijandigheid. Een verblijf in de bergen is dan ook een uitstekende manier om even helemaal tot rust te komen.
4. Opbouw glucosetolerantie
Glucose is van essentieel belang voor onze gezondheid; het op peil houden ervan is dan ook essentieel. Een ongezonde levensstijl kan leiden tot een onbalans in je lichaam, wat een negatieve impact kan hebben op de zogeheten glucosetolerantie. Wanneer je glucosetolerantie aangetast is, neemt de kans op het krijgen van diabetes aanzienlijk toe. Gebleken is dat een verblijf in de bergen je glucosetolerantie bevorderd[iv]. Na slechts drie dagen heeft het al een positief effect. Vooral wandelen in de bergen is goed voor je glucosetolerantie, waarbij wandelingen op relatief vlakkere stukken beter zijn dan de steile beklimmingen.
5. Inspiratie om in beweging te komen
Een bezoek aan de sportschool is weinig inspirerend en staat in een schril contrast met bewegen in de vrije natuur. In de bergen kan je wandelen door een schitterend bos, mountainbiken van de top van de berg tot aan je deur, de steilste wanden beklimmen, of op je ski’s in de verse sneeuw richting het dal racen… de mogelijkheden zijn eindeloos! Daarnaast is het ook nog eens super gezond; zo verbrand je met een uur wandelen al gauw 500 calorieën, een uur mountainbiken 600, met skiën rond de 400 en met rotsklimmen verbrand je al snel zo’n 750 calorieën. En die schitterende panorama’s en vergezichten, die je onderweg tegenkomt, krijg je op de koop toe!
Wat in 1920 al werd vermoed blijkt anno 2015 een feit: het bergleven staat synoniem aan gezond leven, zowel fysiek als mentaal. En je hoeft niet jaren in de bergen door te brengen om profijt te hebben van een verblijf in deze gezonde omgeving; slechts een paar dagen in de frisse lucht en de ongerepte natuur kunnen wonderen doen voor je gezondheid!
Bronnen:
[i] ‘Association of elevation, urbanization and ambient temperature with obesity prevalence in the United States’, International Journal of Obesity DOI: 10.1038/ijo.2013.5
[ii] ‘Hypobaric Hypoxia Causes Body Weight Reduction in Obese Subjects’ Florian J. Lippl, Sonja Neubauer, Susanne Schipfer, Nicole Lichter, Amanda Tufman, Bärbel Otto, and Rainald Fischer. Obesity, 4 February 2010.
[iii] J Epidemiol Community Health 2012;66:e17 doi:10.1136/jech.2010.112938. ‘Altitude, life expectancy and mortality from ischaemic heart disease, stroke, COPD and cancers: national population-based analysis of US counties’, Majid Ezzati, Mara E M Horwitz, Deborah S K Thomas, Ari B Friedman, Robert Roach, Timothy Clark, Christopher J L Murray, Benjamin Honigman.
[iv] ‘Short-term Altitude Mountain Living Improves Glycemic Control’, Wen-Chih Lee, Jin-Jong Chen, Hsin-Yi Ho, Chien-Wen Hou, Ming-Pen Liang, Yih-Wen Shen, and Chia-Hua Kuo. High Altitude Medicine & Biology. March 2003, 4(1): 81-91. doi:10.1089/152702903321489013.
